Nieuwe STT-publicatie: Toekomst van het lichaam

Genmodificatie, plastische chirurgie, hersenstimulatie… technologie zorgt ervoor dat het lichaam steeds meer maakbaar wordt. Welke gevolgen gaat dat hebben? Stichting Toekomstbeeld der Techniek (STT) vroeg kunstenaars en ontwerpers naar hun visie op de toekomst van het lichaam. De inzendingen werpen vragen op over wenselijkheid, keuzevrijheid en identiteit. De ontwerpen illustreren vier toekomstscenario’s die beleidsmakers, politici en anderen kunnen gebruiken als bouwstenen voor de toekomst. Vandaag, 27 oktober 2023, presenteert STT de publicatie tijdens de Dutch Design Week.

Datum 27 oktober 2023
Auteur STT

Ontwerpwedstrijd
De ontwerpwedstrijd Toekomst van het lichaam (www.toekomstvanhetlichaam.nl) leverde veel invalshoeken en ideeën op. In totaal 38 kunstenaars en ontwerpers zonden hun werk in. Met vragen als: kunnen we gedachten delen? Welke impact heeft ons online leven op onze identiteit? Gaan we versmelten met andere wezens? In de inzendingen verschijnen scootmobielen, slakken, tattoos, bimbo’s en baby’s. De jury koos als winnaar de jonge ontwerper Stefan Boerkamp. Zijn ontwerp METACARPUS gaat over de aanpassing van ons lichaam - om precies te zijn hoe onze handen er in de verre toekomst misschien uitzien: mechanisch, grof of vol met sensors.

Vier scenario’s
De toekomstverkenning Toekomst van het lichaam speculeert over het lichaam in 2053. Worden technologieën die ons lichaam aanpassen straks individueel toegankelijk, of worden ze van overheidswege aangeboden? Hebben we er zelf nog iets over te zeggen, of worden we afhankelijk van technologie? Auteur Robin Bergman formuleerde vier toekomstscenario’s. De inzendingen van de ontwerpwedstrijd maken deze scenario’s tastbaar en prikkelen de verbeeldingskracht van de lezer.

“Door artefacten, beelden en ideeën naast elkaar te presenteren, geef ik invulling aan de mogelijke toekomsten (possible futures).” — Robin Bergman, toekomstonderzoeker

Do it yourself. We hebben volledige vrijheid en we kiezen zelf onze verbetertechnologieën. Niet iedereen heeft toegang tot de technologieën. Betekent dit dat alleen de rijken in 2053 ouder worden en gezond zijn? De inzending van de ontwerpwedstrijd Baby Builder van Bertrand Burgers past bij dit scenario. In de Baby Builder ontwerp je je eigen kind: kies de huidskleur, intelligentie en seksuele oriëntatie.

In this together. Iedereen heeft toegang tot verbetertechnologieën. Maar we kunnen wel onze eigen keuzes maken. Technologie wordt gebruikt om individualiteit vorm te geven. In het Scootmobiel Danscollectief van Femke Hoppenbrouwer wordt technologie wordt gebruikt voor individuele expressie.

Enbody me. We worden steeds afhankelijker van technologieën in ons dagelijks leven en daar hebben we niet veel keuze in. No Grey Cars van Sacha Hoebergen speculeert over hypervrouwelijkheid - overdreven stereotype eigenschappen door plastische chirurgie.

The big concern. Technologie wordt grootschalig ingezet om ons welzijn en gezondheid te bevorderen. We worden steeds minder uniek, en steeds meer hetzelfde. In de Unity Avatar van Nikola Scheibe worden we allemaal één. Deze avatar is gebaseerd op een dataset waarin verschillen in etniciteit, lichaamsvormen, bewegingen, vaardigheden, geslachten en leeftijden zijn samengebracht.

Lancering tijdens Dutch Design Week
Op vrijdag 27 oktober presenteert STT het boek en de inzendingen van de ontwerpwedstrijd tijdens de Health Day van de Embassy of Health op de Dutch Design Week. Het kunstwerk METACARPUS van de winnaar van de ontwerpwedstrijd is te zien in de tentoonstelling van de Embassy of Health bij Foundation We Are.

Toekomst van het lichaam. Een toekomstverkenning naar het lichaam in 2053. Robin Bergman, 2023.

Over STT
Stichting Toekomstbeeld der Techniek (STT) werkt aan lange termijn toekomstverkenningen en onderzoekt welke mogelijke invloed technologie heeft op uiteenlopende maatschappelijke thema's. STT doet geen voorspellingen maar beschrijft alternatieve toekomstbeelden. STT bestaat dit jaar 55 jaar en publiceert haar 100ste toekomstverkenning.

Expositie bij de Embassy of Health. Foto: Max Kneefel.