Play on
Een toekomstverkenning die zich richt op de mogelijkheden van games voor de volgende generaties senioren kan niet voorbijgaan aan het feit dat de doelgroep ook meegroeit. De ouderen van nu zijn niet de senioren van de toekomst. Bij de zoektocht naar slimme manieren om te voldoen aan de zorgvraag van de nieuwe generatie senioren wordt steeds nadrukkelijker gekeken naar de mogelijkheden die games bieden.
Om de toekomstverkenning Serious Gaming vorm en inhoud te geven, zijn verschillende werkgroepen in het leven geroepen. Deze kernteams zijn in de periode van eind 2009 tot begin 2011 regelmatig bijeen gekomen om de deelprojecten zowel conceptueel (doelen, focus, werkwijze) als praktisch (organisatie) in te vullen.
Het kernteam Serious gaming voor senioren bestond uit:
- Sander Bakkes, Hogeschool van Amsterdam
- Ellis Bartholomeus, Ellis in Wonderland
- Thomas Geijtenbeek, MOTEK Medical en Universiteit Utrecht
- Mary Lam, afstudeerder STT
- Jacco van Uden, projectleider STT
- Sabine Wildevuur, Waag Society
Het kernteam heeft zichzelf tot doel gesteld om een voorstelling te maken van wat games de komende generatie senioren te bieden hebben. Daarbij is specifiek ingezet op de mogelijkheden die de nieuwe generatie games ontsluiten voor ‘typische’ seniorenvraagstukken, zoals beperkingen in het bewegingsapparaat, cognitieve veroudering en een terugloop van het sociale leven. Daarmee wilden we een bijdrage leveren aan het onderzoek naar en de praktijken van ‘healthy aging’ – een ‘stroming’ die zoekt naar mogelijkheden om in goede geestelijke en lichamelijke gezondheid ouder te worden.
De toekomstverkenning Game On beschrijft de uitkomsten van deze zoektocht. Het is een verkenning geworden waaraan veel en zeer uiteenlopende partijen hebben meegewerkt. Door experts uit verschillende beroepen en sectoren uit te dagen over de grenzen van het bestaande heen te kijken, hebben we geprobeerd een mooi rond beeld van de mogelijkheden te schetsen.
Inleiding
Een toekomstverkenning die zich richt op de mogelijkheden van games voor de volgende generaties senioren kan niet voorbijgaan aan het feit dat de doelgroep ook meegroeit. De ouderen van nu zijn niet de senioren van de toekomst.
We weten dat Nederland te maken krijgt met een dubbele vergrijzing: het aantal ouderen in Nederland neemt toe, en senioren worden gemiddeld ouder dan vorige generaties.
“Het aantal 65-plussers groeit tussen nu en 2040 van 2,4 naar 4,6 miljoen. De levensverwachting bij geboorte stijgt in de komende halve eeuw voor mannen van 78,8 naar 84,5 jaar. Bij vrouwen neemt deze levens-verwachting toe van 82,7 naar 87,4 jaar.”10
Deze cijfers zijn veelzeggend, maar minstens zo belangrijk is inzicht in de gevol gen van de dubbele vergrijzing. Wat ken merkt de oudere van de toekomst en wat zijn de typische vraagstukken waar de oudere en zijn omgeving mee te maken krijgen?
Jenny Gierveld, emeritus hoog leraar sociologie, Vrije Universiteit, sprak op 18 januari 2011 tijdens het STT-symposium ‘Play on’ over de kenmerken van de nieuwe generatie senioren.
Voor professor Gierveld is het evident dat de ouderen van 2011 significant zullen verschillen van de ouderen van bijvoorbeeld 2031. Verschillende cohorten ouderen staan anders in het leven omdat de ervaringen die hun persoonlijke life-course tekenen sterk van elkaar verschillen.
Een voorbeeld: de generatie ouderen die in de periode 1903-1910 is geboren is in het algemeen zeer dankbaar ingesteld. Zij hebben de economische depressie van de jaren dertig van de vorige eeuw aan den lijve ondervonden en hebben de AOW in 1957 als een cadeau ervaren. Dat is een hele andere generatie dan de babyboomers, voor wie AOW slechts een klein deel van het pensioen uitmaakt en die ook op andere fronten, bijvoorbeeld op het gebied van de vrouwenemancipatie, heel anders in het leven staan.
Als we iets willen weten over de ouderen van de toekomst, dan moeten we dus kijken naar mensen die nu rond de 45 zijn. Wat kenmerkt hen en hoe staan zij in het leven?
