Meer bewustwording, concrete actie, relevante contacten en samenwerken: The European Climate Pact

Fons Janssen reageerde op onze Q&A met Diederik Samsom. Tijdens de Klimaattop van 2019 lanceerde de Europese Commissie de European Green Deal: de groeistrategie voor een klimaatneutraal Europa in 2050. Het doel is een eerlijke, groene en concurrerende klimaat- en energietransitie. De grootste uitdaging? Volgens Samsom is dat misschien wel de sociale opgave. Fons Janssen is landencoördinator van het Europese Klimaat Pact, dat deze sociale opgave actief aanpakt. Voor ‘sociale tech-innovatie’ ziet hij de (participatie)kansen.

Datum 8 juli 2022
Auteur STT

Spin-off van de Q&A: (young) professionals beter betrekken bij de klimaatverandering

  • 'Hoe kunnen experts, technologen, overheid en politiek dichterbij elkaar komen voor het succesvol opschalen van experimenten?' 
  • 'En hoe kunnen ingenieurs beter betrokken worden bij de European Green Deal?’ 

Twee vragen uit de Q&A met Diederik Samsom, die precies de rol en ambitie vormen van Fons Janssen. Sinds vorig jaar is hij landencoördinator van het Europese Klimaat Pact, dat hoort bij de European Green Deal. Fons studeerde Biotechnologie aan de Wageningse Universiteit, sloot zich aan bij chemische vakvereniging KNCV en leerde van daaruit STT kennen. Meedenken over de European Green Deal betekent zoals hijzelf vertelt: 'bewustzijn stimuleren, mensen en organisaties activeren in de klimaattransitie, en partnerships helpen vormen'. Als duurzame young professional vindt hij het herkenbaar én noodzakelijk dat jongeren beter betrokken worden. Betrek de ideeënkracht en daadkracht van de generaties van de toekomst. Dat doet hijzelf door met stichting Klimaat Energie Koepel sessies te organiseren met young professionals over dit thema en met hen in beeld te brengen waar de verbeterkansen liggen. 

Fons Janssen, landencoördinator Europees Klimaat Pact
Route 2050: In 2019 is de Green Deal gelanceerd om onze samenleving eerlijker, gezonder en welvarender te maken en een gezonde planeet achter te laten voor toekomstige generaties.

Laat mensen deel (kunnen) zijn van de oplossing

Klimaatverandering is een enorme maatschappelijke uitdaging. Op de vraag hoe het beter kan, merkt Fons op dat de manier van ‘actievoeren’ en organiseren niet effectief genoeg zijn. Biotechnologie, nanotechnologie en digitalisering zijn transformerende technologieën, die een grote rol kunnen spelen in klimaatactie. Voor sociale innovatie ziet hij nieuwe kansen in digitale technologie: zowel om groepen anders te organiseren, als om méér impact te maken. Als voorbeeld geeft hij de renovaties en verduurzaming in de woonsector: het gaat niet snel genoeg. Met digitale technologie kunnen energiesystemen nog veel meer ‘uitruilen’ en delen. Als bewoners zelf méér kunnen experimenteren, krijgen ze meer mogelijkheden om actief bezig te zijn met hun energieverbruik en onderdeel te zijn van het sociaaleconomische en technische systeem. 'Maak ze actief deel van de oplossing, want hoe sneller we onze emissies verminderen, des te minder we ons bezig hoeven te houden met herverdelingsvraagstukken.'

Forumfunctie Klimaat Pact: leer van elkaar, deel expertise en betrek elkaar bij succesvolle initiatieven

Uit de Q&A met Diederik Samsom bleek hoe cruciaal het is om mensen en organisaties te bereiken voor het klimaat. Eén sprekend onderdeel daarvan is de relatie tussen sociale innovatie en het versterken van de democratie. Het is meteen een parallel naar de aanbevelingen uit Alive and Clicking, het boek van Rudy van Belkom over de toekomst van de democratie. Technologie en social media kunnen positief bijdragen aan participatie; maar de uitdaging zit in de manier waarop. 'Filterbubbels versus verbinden.' Fons ziet de technologische initiatieven opduiken om mensen te verbinden en raadt aan om ze actief met elkaar te delen. Léér van elkaar. Zoals ‘We don’t have time’: een reviewplatform voor klimaatoplossingen, of PozzlePlanet, dat een cryptovaluta vormt om duurzame acties samen te doen. 

Toekomst: techkansen rond drie sociale pijlers

Het STT-netwerk, dat actief is op raakvlakken tussen technologie(innovatie), maatschappij en markt, triggert hem om verder in gesprek te gaan. Hij vertelt dat de European Green Deal in feite drie grote sociale pijlers kent, waarvan sociale innovatie met het Pact er één is, maar ook de “Rechtvaardige Transitie Regio’s” om de meest fossiele regio’s te helpen fossiele activiteiten te vergroenen of af te bouwen en niet-schadelijke economische activiteiten op te bouwen. De high-tech sector kan bij beiden nieuwe antwoorden bieden. En als derde is er het Europees social climate fund om o.a. energie- en mobiliteitsarmoede te bestrijden en het belastingsysteem te vergroenen (de vervuiler gaat meer belasting betalen in de toekomst).

Zijn advies: "Maak je bijdrage zichtbaar. Het gaat om eigenaarschap en context."

Mogelijkheden Europees Klimaat Pact: connecting dots voor klimaatambassadeurs, stakeholders, ontwikkelaars en burgerinitiatieven

Steeds meer professionals en organisaties willen actief bijdragen. Zijn belangrijkste advies: laat zien wat je al doet. Het gaat om eigenaarschap. Welke bijdrage lever je richting Europa, naar buurlanden of grensgebieden. Maar ook lokaal of (inter)regionaal. Het Europees Klimaat Pact biedt opties als domeinoverstijgend platform voor overheden, bedrijven, industrie, maatschappelijk middenveld, onderwijs tot en met onderzoek en kennisinstituten: om ervaringen te delen, te werken aan oplossingen en met elkaar in contact te komen om deze oplossingen te optimaliseren. Naast dit eigenaarschap gaat het ook om context. Door mensen lokaal beter te betrekken, kunnen instanties de impact van maatregelen beter overzien.

Wat kan een Klimaat Pact betekenen in ons netwerk

Kijk voor info op de Klimaatpact site. Later dit jaar interviewen wij Fons Janssen uitgebreider. 

Toekomstdialoog of workshop: 

Zijn aanbod geldt om voor ons ook een ‘toekomstdialoog’ of workshop te organiseren over technologische highlights, maatschappij en social impact. 

Om de klimaat- en milieudoelstellingen te realiseren, is het essentieel om langdurige (gedrags)patronen en denkbeelden te doorbreken. Hoe dichter bij de dagelijkse realiteit en levensstijl van mensen, hoe beter om meer toekomstgericht en duurzaam gedrag te ontwikkelen. Het gaat ook om echt transformatieve initiatieven en oplossingen, zoals visionaire projecten, experimenten en vernieuwende samenwerkingsverbanden. 


Kijk hier voor de replay van de Q&A met Diederik Samsom
Ambitie en strijd voor een klimaatneutraal Europa: highlights uit de STT Q&A met Diederik Samsom van de Europese Commissie