Lancering STT105 Als het klikt - toekomsten van contact in de digitale publieke ruimte

Toekomstonderzoeker Lilian de Jong neemt je in 'Als het klikt' mee naar 2055 en laat de mogelijkheden zien van digitale publieke ruimten waarin betekenisvol contact centraal staat.

"Het is aan ons om die betekenisvolle ontmoetingsplekken vorm te geven. Concreet betekent dit publieke waarden vooropstellen, bruggen bouwen tussen mensen en platform, en actief werken aan inclusie en digitale vaardigheden."

Download en lees de hele publicatie: Als het klikt - Toekomsten van contact in de digitale publieke ruimte

Je kunt een digitale publieke ruimte het best vergelijken met een park, plein of bibliotheek. Het zijn openbare ruimten, waar iedereen welkom is zonder al hun gegevens te hoeven prijsgeven. Waar je elkaar toevallig of doelbewust kunt ontmoeten en zelf bepaalt wat je met elkaar deelt. Die ruimten staan in schril contrast met de digitale platforms van de techgiganten. Daar betaal je je toegang met je privacy en beïnvloeden algoritmen met wie en hoe je contact hebt.

Er zijn in Nederland al een aantal mooie initiatieven van digitale publieke ruimten, ontwikkeld en beheerd door particuliere gemeenschappen en publieke instellingen. Aan die voorbeelden voegt deze verkenning vier scenario’s toe, waarin verschillende digitale publieke ruimten worden verbeeld. 

Deze voorbeelden en scenario’s maken duidelijk dat de toekomst van digitaal contact in onze eigen handen ligt: het is een kwestie van keuzes op het gebied van technologie, ontwerp en governance.

De vier scenario’s - Geoptimaliseerd, Gefilterd, Gekaderd en Spontaan -laten zien welke keuzes we kunnen maken om het contact in de digitale publieke ruimte inclusief, veilig en waardevol te maken. Daarbij horen de volgende inzichten:

• Technologie is niet neutraal Technologie stuurt hoe we in de digitale omgeving communiceren, wie we tegenkomen en onder welke voorwaarden dat gebeurt. Het is aan ons om die technologie zodanig vorm te geven, dat betekenisvol contact en sociale cohesie ruim baan krijgen.

• Ongelijkheid groeit zonder ingrijpen Niet iedereen kan zomaar meedoen aan de digitale samenleving. Daarom is het nodig om te investeren in een toegankelijke infrastructuur, in versterking van digitale vaardigheden en in gebruikersondersteuning. Doe je dat niet, dan sluit je al snel mensen uit.

• De eigenaar bepaalt het contact Wie eigenaar van een platform is, kan bepalen wie toegang heeft, wie in contact komt met wie en hoe die contacten vorm krijgen. Willen we een open en inclusieve digitale ruimte, dan valt te denken aan gedeeld eigenaarschap, publiek beheer of decentrale aansturing.

• Samenwerking is cruciaal Een digitale publieke ruimte die diversiteit propageert, vraagt om het bouwen van bruggen. Tussen verschillende platforms en technologieën, tussen ontwerpers, beleidsmakers en gebruikers, en tussen de gemeenschappen en instellingen die de platforms beheren. Samen maken we de toekomst van contact.