INTERVIEW: De toekomst van GenAI vraagt om menselijke waarden

Aan het begin van haar stage-periode gingen we ook al in gesprek. Een mooi moment om het cirkeltje rond te maken en weer even in te checken om te ontdekken wat de stage bij STT haar heeft gebracht.

Je liep stage bij STT en inmiddels is je scriptie af en opgeleverd. Hoe kijk je terug op deze periode?

“Wat me is bijgebleven is dat ik het een heel prettige ervaring vond. STT is een kleine organisatie en ik voelde me vanaf het begin echt onderdeel van het team. Dat had ik niet verwacht als stagiaire. Tijdens mijn stage kreeg ik de kans om mee te denken over belangrijke thema’s, evenementen bij te wonen en workshops te volgen. Ik heb er echt veel kansen gekregen en ontzettend veel geleerd over toekomstdenken, een concept dat voor mij helemaal nieuw was, maar wat ik nu zelf in mijn scriptie heb toegepast.”

Je scriptie richt zich op generatieve AI. Hoe kwam je op dit onderwerp?

“Generatieve AI fascineerde me al, vooral omdat het zo’n nieuwe en disruptieve technologie is. Maar ik wilde de focus niet te technisch maken. Ik wilde juist onderzoeken hoe genAI onze samenleving beïnvloedt, specifiek de relatie tussen overheden, bedrijven en burgers. Dat maatschappelijke aspect sprak me het meeste aan. Door gesprekken met mijn begeleiders, onder andere met Carlijn, ontstond het idee om scenario’s te ontwikkelen die de mogelijke toekomsten van genAI schetsen.”

Kun je meer vertellen over die scenario’s?

“Ik heb vier scenario’s ontwikkeld, gebaseerd op twee assen: de mate van regulering en de mate van acceptatie van generatieve AI. De scenario’s variëren van ‘mensgerichte generatieve AI’ tot ‘unhibited growth’. Elk scenario laat zien hoe genAI relaties in de samenleving kan veranderen en welke kansen of risico’s dat met zich meebrengt. Ik zie het ene scenario niet beter dan de anders, maar het ‘mensgerichte’ scenario bevat mijn inziens veel aspecten die positief kunnen zijn voor de samenleving. Maar elk scenario bevat belangrijke aspecten die aandacht verdienen.”

Wat waren je belangrijkste ontdekkingen tijdens je onderzoek?

“Een van de belangrijkste inzichten is dat regelgeving en educatie cruciaal zijn. Mensen moeten begrijpen wat genAI is en hoe het werkt. Zonder die kennis ontstaat er wantrouwen, en dat staat acceptatie in de weg. Daarnaast zag ik in mijn scenario’s dat vertrouwen tussen overheden, bedrijven en burgers essentieel is.”

Hoe zie je de toekomst van generatieve AI?

“Ik denk dat het naïef is om te denken dat we generatieve AI kunnen negeren. Het gaat zich blijven ontwikkelen, of we dat nu willen of niet. Daarom is het belangrijk dat we als samenleving leren hoe we deze technologie op een verantwoorde manier kunnen inzetten. Persoonlijk vind ik het belangrijk dat AI altijd menselijke waarden blijft respecteren. Dat betekent: niet zomaar ontwikkelen en loslaten, maar zorgen dat menselijke waarden altijd onderdeel blijven van het proces.”

Wat zijn je plannen voor jouw eigen toekomst?

“Eerst ga ik een paar maanden reizen door Centraal-Amerika, van Mexico tot Colombia. Daarna wil ik graag werken op het snijvlak van AI en ethiek, bijvoorbeeld bij een overheidsinstantie of een bedrijf dat zich focust op maatschappelijk verantwoord gebruik van AI. Het lijkt me fantastisch om bij te dragen aan een wereld waarin technologie en maatschappij elkaar versterken.”

Heb je nog een boodschap voor anderen die met AI en toekomstdenken bezig zijn?

Jazeker, het is de laatste zin uit mijn onderzoek. Die ik wel heel typerend vind.

“Our future should be built on open dialogue and mutual trust to ensure that genAI positively contributes to society without compromising human dignity. We must also not forget that human connections are vital and that genAI should be used responsibly in order to avoid a lifestyle that is completely technology-centered. The future starts today and we decide what role generative AI plays in our society. My study has shown how we must work together to take it in the right direction.”

Dat klinkt heel groots en zwaar maar mijn boodschap is om de mens in gedachte te houden en echt te kijken naar die human values die daarbij horen.

Lees hier het eerdere interview met Sanne over haar stage bij STT. Haar scriptie “The Future Effects of Generative AI on Relationships in Society Between Companies, Governments, and Citizens” is beoordeeld met een 8,0.

Wil je ook stage lope bij STT? Dat kan! Deel jouw motivatie met ons via info@stt.nl en wie weet gaat de volgende stage-interview serie over jou.