Wat de toekomst leuk maakt

Op 13 december 2016 was ik uitgenodigd om een verhaal te vertellen tijdens de lustrumavond van het Science Café Leiden met als thema “De wereld over 50 jaar”. Als verzoekje had ik meegekregen om er een positief verhaal van te maken omdat de andere twee sprekers van de avond wat zwaardere onderwerpen zouden behandelen.

Datum 9 januari 2017
Auteur STT

Omdat 2017 net is begonnen, is het ook mooi om even terug te kijken naar 2016, en daar leert de Nationale Toekomst Monitor ons dat we als maatschappij ook behoorlijk sceptisch naar de toekomst kijken; zwaardere onderwerpen over de toekomst horen er dus bij. Dit sceptische is alleen niet overal terug te zien in de NTM; als het gaat over wat we denken dat technologie ons in de toekomst gaat brengen, blijkt dat we erg optimistisch zijn. Een betere kapstok om mijn verhaal aan te hangen is er natuurlijk niet: de positieve rol van technologie in de toekomst.

Tijdens mijn verhaal van die avond wilde ik de aanwezigen graag een beetje heen en weer slingeren tussen de toekomst en nu, door verre toekomstbeelden te schetsen en vervolgens met hedendaagse voorbeelden laten zien dat deze toekomst zomaar eens dichter bij kan zijn dan dat we in eerste instantie denken. In dit blog wil ik jullie ook graag heen en weer slingeren naar deze werelden en wat informatie geven over de technologieën die hierbij komen kijken.

De stad van de toekomst

Momenteel zijn we met 7 miljard mensen op de wereld. De verwachting is dat dit in 2050 gegroeid zal zijn naar 9 miljard mensen en er zijn wetenschappers die zelfs denken dat we in 2100 met 12 miljard inwoners op deze planeet zullen zijn. Daarnaast is urbanisatie ook een feit; steeds meer mensen trekken naar stedelijk gebied. De combinatie van deze twee factoren zal zeker effect hebben op hoe we onze stad gaan vormgeven in de toekomst. Twee toekomstbeelden die hierbij passen zijn verticale landbouw en klimaatarchitectuur.

In de stad is het al heel gewoon geworden dat we als mens in de hoogte gaan wonen, waarmee we steeds meer mensen op een beperkt aantal vierkante meters kwijt kunnen. Bij verticale landbouw is het idee om ook onze voedselproductie in de hoogte te gaan verplaatsen waardoor we meer voedsel kunnen produceren. Hierbij hoort natuurlijk ook een meer hightech manier van voedsel verbouwen. Bij MIT hebben ze een open-source platform gestart waar voornamelijk wordt gewerkt met en aan sensortechnologie om zo efficiënt mogelijk groente te verbouwen. De planten worden zonder potgrond verbouwd maar krijgen voedingsstoffen via een nevel binnen, aerocultuur. Verder zien we dat we steeds meer duurzame energie gaan gebruiken. Tegelijkertijd is er ook een weerstand tegen deze vorm van energie die vooral gebaseerd is op het decentrale karakter waardoor energie opwekking steeds zichtbaarder wordt. Door opwekking te integreren in de architectuur kan er een heel ander beeld ontstaan van decentrale opwekking. Een voorbeeld in Nederland is Dutch Windwheel, waarbij het plan is om in Rotterdam een gebouw te maken dat zonne- en windenergie opwekt. Daarnaast doet het dienst als hotel, restaurant, woningruimte en kantoorruimte en voorziet het ook nog eens in regenwaterwinning.

Het transport van de toekomst

Langzaamaan begint iedereen wel te wennen aan het idee dat de elektrische auto eraan gaat komen. Als we naar de toekomst kijken kan ik me echter niet voorstellen dat we elke keer als we ergens parkeren nog steeds een stekker in onze auto moeten steken. Vandaar het beeld dat we een toekomst hebben met draadloze energie. Waar we onze auto opladen met energie van de auto naast je bij het stoplicht omdat deze toch bijna thuis is. Altijd een volle batterij terwijl je in de file staat, of over de rijweg raast (want zijn er nog wel files met de zelfrijdende functie in de toekomst…?). Er zijn nu al mogelijkheden om draadloos op te laden via inductie, en deze technologie wordt ook al op verschillende plaatsen toegepast waaronder in Brugge voor een aantal stadsbussen.

Vervoer is echter iets dat we niet alleen met de auto doen over relatief kleine afstanden. We willen ook verder weg, en met de elektrificatie van de samenleving willen we dit in de toekomst ook elektrisch doen. Nu is het nog niet uitgesloten dat we gaan vliegen op batterijen; bij NASA wordt hier bijvoorbeeld veel onderzoek naar gedaan. Maar als het niet haalbaar blijkt om elektrisch te gaan vliegen, dan hebben we altijd nog de hyperloop. Het idee van de hyperloop is om wagons in een vacuümbuis op hoge snelheden te verplaatsen, wel tot 1200 km/h. Er is veel onderzoek gaande naar de haalbaarheid van dit project en er wordt ook al gewerkt aan een korte pilot.

De woning van de toekomst

Ik heb het veel gehoord tijdens de workshops naar de toekomst van energie: de manier waarop we ons huis verwarmen is echt passé. In de toekomst gaan we ons huis niet meer verwarmen met convectiewarmte waarbij de lucht in ons huis wordt opgewarmd. We gaan ons verwarmen met stralingswarmte, waarbij slimme systemen regelen dat we alleen nog maar de mensen en objecten in de woning gaan verwarmen die ook warm moeten zijn. De slimme systemen zijn er nog niet, maar even op internet zoeken naar de mogelijkheid om je woning met infrarood te verwarmen zorgt voor vele links.

Wat maakt het nou zo leuk?

Even terug naar de avond in Leiden. Als laatst werd er aan de sprekers gevraagd hoe wij nu tegen de toekomst aankijken en zonder echt na te denken wist ik het antwoord al: “ik heb er zin in!” En zelfs nu ik er wel over nagedacht heb blijf ik bij mijn mening. Ik werk nu een jaar bij STT en kom nog steeds zoveel inspiratie en leuke technologieën tegen. “To make our society future ready”, dat is wat we willen bij STT en dat zullen we in 2017 ook blijven doen. We zullen ook de gevaren moeten laten zien die technologie met zich mee brengt, maar ik ben een groot optimist en vind dat we altijd op zoek moeten naar het gouden randje, de mogelijkheden. Dus ik zeg, kom maar op! Ik heb er zin in!