BLOG - STT en de politie verkennen de toekomst van contact in de digitale publieke ruimte
Op 24 september werd samen met STT een directiemiddag georganiseerd door het team Strategievorming & Duiding van de Nederlandse politie waarin het gezamenlijk verkennen van de digitale publieke ruimte centraal stond. In een workshop kregen de aanwezigen de kans om samen na te denken over de veranderende rol van de politie in de 'internetsamenleving'. Sinds de reorganisatie van de politie naar een nationaal bestel in 2013 is veel veranderd. De versmelting van de wijk, het web en de wereld maakt dat online en offline steeds meer in elkaar overlopen, waardoor ook de rol van de politie moet mee-evolueren.
De internetsamenleving levert de politie nieuwe uitdagingen op. Wat is de rol van de politie in online ruimtes, vaak beheerd door buitenlandse private partijen? Hoe kunnen deze digitale ruimtes als publieke domeinen worden gezien, en wat betekent dit voor de verhouding tussen de politie, burgers en publieke partners? Tijdens de workshop stonden vragen centraal over hoe de politie verbonden kan blijven met de samenleving in een context waarin geografische grenzen minder relevant zijn.
Een gedecentraliseerde en zelfregulerende digitale publieke ruimte
STT-directeur Rudy van Belkom opende met een pleidooi voor toekomstonderzoek, waarna toekomstonderzoeker Lilian de Jong en kenniscoördinator Carlijn Naber een scenario voor de digitale publieke ruimte presenteerden waarin decentralisatie en zelfregulering centraal staan. Wat betekent een toekomst waarin digitale platforms gedecentraliseerd zijn en burgers meer regie hebben voor de maatschappelijke rol van de politie? Deze verkenning sloot goed aan op bredere vragen binnen de politie, zoals hoe haar missie "waakzaam en dienstbaar aan de waarden van de rechtsstaat" in een digitale wereld kan worden gewaarborgd.
Verkennen via persona’s
Deelnemers werkten met verschillende persona’s om deze mogelijke toekomstige digitale publieke ruimte te verkennen. De persona’s, zoals de digitale activist, de oudere burger en de nieuwkomer met een migratieachtergrond, hielpen om te reflecteren op hoe deze groepen zich bewegen in de digitale publieke ruimte. Deze oefening onderstreepte dat de behoeften en verwachtingen van burgers sterk kunnen variëren, net zoals hun manier van contact met de politie. Zo bleek dat een alleenwoner zonder vaste partner behoefte heeft aan een digitale publieke ruimte waar ze zich zelfstandig en veilig kunnen voortbewegen, en een digitale activist op zoek is naar privacy en open netwerken. Deze diversiteit benadrukte de noodzaak van maatwerk in het contact tussen politie en burgers.
De maatschappelijke rol van de politie
In het tweede deel van de workshop focusten we op bredere maatschappelijke vraagstukken, zoals: hoe verandert de rol van de politie in een gedecentraliseerde digitale publieke ruimte? Hoe kan de politie effectief verbinding maken met verschillende groepen in een samenleving? Terwijl sommige deelnemers de nadruk legden op het bestrijden van de duistere kanten van de digitale publieke ruimte, kwam ook het belang naar voren van het stimuleren van publieke waarden en het beschouwen van het internet als een "common good". Wat als de politie een faciliterende, coördinerende rol aanneemt?
Hoe verder?
De middag werd afgesloten met de boodschap dat de complexiteit en veranderlijkheid van de digitale publieke ruimte vraagt om een strategische en flexibele aanpak. De samenwerking met STT biedt de mogelijkheid om dieper in gesprek te gaan over deze thema’s. En voor de politie om haar rol te verkennen in een toekomst waarin wijk, web en wereld nauw met elkaar verweven zijn. Daarbij staat de verbonden politie centraal. Zoals Martin van Wijngaarden, senior strategie-adviseur, schreef in de uitnodiging: ‘Verbinding staat centraal in het politiewerk en moet dat ook blijven.’