Horizonscannen doe je samen

De SDG’s zijn zeventien door de VN opgestelde doelen om van de wereld een betere plek te maken in 2030. Eva heeft haar onderzoek opgedeeld in twee onderdelen. In het eerste deel geeft ze antwoord op de vraag op welke toekomst we ons richten. Hierbij gaat ze verder dan de huidige SDG’s en onderzoekt ze wat de SDG’s voor 2050 zijn. In het tweede deel gaat ze in op de vraag welke technologische ontwikkelingen veel impact gaan hebben in de aankomende 30 jaar. Aan de hand van deze inzichten kan ze vervolgens mogelijke toekomstbeelden schetsen over de invloed van deze technologieën op de SDG’s van 2050. 

Geen eenvoudige taak, maar Eva is inmiddels flink op stoom. Momenteel is ze bezig met de afronding van het eerste onderdeel van haar verkenning. Een belangrijke vraag hierbij is of de SDG’s van 2030 wel goed genoeg fungeren als bril om naar de toekomst te kijken. En of we op basis van deze inzichten iets kunnen zeggen over de SDG’s van 2050. “Misschien hebben we het in 2050 helemaal niet meer over goals, maar over transformaties. Het zijn namelijk vraagstukken die sterk met elkaar samenhangen. Ik vind het daarbij belangrijk dat de SDG’s aanzetten tot interactie; ze moeten het gesprek over een duurzame toekomst faciliteren. Dit doel is naar mijn mening nog onvoldoende geborgd in de SDG’s van 2030. Ik vind het belangrijk dat mijn verkenning recht doet aan de samenhang en mogelijke dilemma’s die hierbij kunnen ontstaan en hoop dat deze studie een fundament biedt voor latere horizonscans”, aldus Eva.

Op 18 februari vond de tweede bijeenkomst met haar begeleidingscommissie plaats. Aanvankelijk was het plan om een impact workshop te doen: wat moet de impact van deze studie zijn? Maar samen met Jan van Ginkel, concerndirecteur van de Provincie Zuid-Holland en voorzitter van haar commissie, constateerde ze dat een essentieel stuk om tot de SDG’s voor 2050 te komen nog ontbrak, namelijk: in welke wereld leven we nu en welke dilemma’s bestaan daar in? “Als onderzoeker kun je dat niet zonder de input van anderen bepalen”. Om deze vragen te beantwoorden koos ze ervoor om de 3D mapping-methode (ontwikkeld door MIT) in te zetten. Met deze methode maken de deelnemers samen een 3D opstelling waarbij objecten de huidige situatie en opkomende situatie verbeelden. Dit geeft inzicht in het gezamenlijk beeld dat er bestaat over onze huidige wereld én welke dilemma’s, kansen en spanningen zij hierin observeren.

Voor Eva was het een enorm intrigerend proces. “Bij deze methode hoort geen duidelijkheid vooraf; het is een intuïtief proces. Bij sommige groepen kwam het proces heel organisch tot stand; mensen zaten op de grond en filosofeerde erop los. Andere groepen gingen heel gestructureerd te werk of namen juist een meer afwachtende houding aan. Hierin is geen goed of fout; elk inzicht is waardevol. En vooral wanneer er weerstand is, is het interessant om te kijken waar die weerstand precies vandaan komt, en hoe we daarmee kunnen omgaan. Het is mijn droom dat er meer inclusiviteit ontstaat in het proces en daarmee meer begrip over en voor elkaars standpunten. Co-creatie is de key-factor. En ik mag optreden als facilitator van dit proces. Dat is toch fantastisch?!”

Eva benadrukt dat de keuze voor de locatie van deze bijeenkomst, bij Number 5 Foundation, heel bewust gemaakt is. “Ilyes Machkor, lid van de begeleidingscommissie, nodigde ons uit in hun bijzondere pand. Naast de inhoud (de SDG’s) en het proces (3D mapping), is ook de omgeving cruciaal voor het slagen van zo’n bijeenkomst. Dit wordt vaak onderschat. De missie van Foundation number 5 – en dat ervaar je op allerlei manieren in hun bijzondere pand – heeft het doel dat mensen mét elkaar praten, in plaats van óver elkaar. Dit hangt ook sterk samen met de manier waarop zaken worden geframed: ga je armoede terugbrengen of ga je onderzoeken wat welzijn is en hoe we dat kunnen borgen? Momenteel houden de SGD’s elkaar te veel in stand doordat essentiële dilemma’s en systeemvragen niet altijd boven komen drijven, het zijn immers doelen, targets en indicatoren. Er zijn daarom alternatieven nodig.” 

De volgende stap voor Eva is een scan maken van technologische ontwikkelingen. Ook hier wil ze inclusiviteit meenemen in het proces. “Er wordt bijvoorbeeld te vaak vanuit een enkel Westers perspectief of vanuit bijvoorbeeld politiek bestuurlijke blik naar dergelijke ontwikkelingen gekeken. Ik wil nadrukkelijk ook vanuit andere werelddelen kijken.” 

Credits begeleidende foto: Rahul Shah