Contactadvertenties voor de digitale publieke ruimte van de toekomst

Kun je je voorstellen dat je over dertig jaar iemand of iets ontmoet op een plek die nu nog niet bestaat? Tijdens de INNOVATE Experience 2024 vroeg toekomstonderzoeker Lilian de Jong bezoekers om precies dat te doen: een ontmoeting plannen in de toekomst, in de digitale publieke ruimte. Met een bord vol contactadvertenties nodigde STT mensen uit om hun wensen, verwachtingen en vragen voor deze toekomstige ontmoeting te delen. Wat zouden ze willen vragen aan een onbekende? Op welke digitale publieke plek zouden ze samenkomen?

Datum 15 november 2024
Auteur STT

Als spiegel van de fysieke wereld

De verzamelde antwoorden laten zien dat veel mensen een digitale publieke ruimte omschrijven die voor hen vertrouwd aanvoelt, als een verlengstuk van de fysieke wereld. Ze noemden plekken als een ‘digitale beeldentuin’ of een ‘digitaal sportpark’ waar ze toekomstige ontmoetingen zouden willen hebben. Misschien betekent dit dat mensen de sociale normen en herkenbaarheid van fysieke plaatsen willen behouden, ook online? Of willen mensen zo een brug slaan tussen de fysieke en digitale wereld, waarbij beide omgevingen elkaar aanvullen?

Credit: Jan-Willem van Pagee

Diversiteit aan ontmoetingen

De contactadvertenties laten zien dat mensen open staan voor een breed scala aan ontmoetingen. Sommige bezoekers gaven aan dat ze graag een spontane ontmoeting zouden hebben met ‘wie maar wil’, terwijl anderen op zoek waren naar gelijkgestemden, zoals ‘mede-gamers’ of ‘mensen met dezelfde leeftijd en blik op de wereld’. Ze schetsen een balans tussen spontane en doelgerichte ontmoetingen, en daarmee een digitale publieke ruimte die toegankelijk en inclusief is voor verschillende gebruikers.

Diepgaand en betekenisvol

Uit de ingevulde contactadvertenties blijkt ook dat mensen meer willen dan oppervlakkige uitwisselingen in de digitale publieke ruimte. Ze zijn op zoek naar diepgaande gesprekken en persoonlijke verbindingen. Vragen als ‘Wie ben je eigenlijk?’ en ‘Wat zou je je 20-jarige zelf adviseren?’ wijzen op een verlangen naar authenticiteit en reflectie. Deze wens kwam ook naar voren in de ingevulde locaties, zoals een ‘digitaal koffiehuis’ of ‘digitale bibliotheek’, waar deze betekenisvolle uitwisselingen mogelijk zijn. Dit laat zien dat mensen, ook in een digitale context, behoefte hebben aan ruimtes voor persoonlijk contact.

Credit: Jesse Wensing

Buiten de bubbel

Bezoekers omschreven in hun contactadvertentie dat ze zowel lokale ontmoetingen met (nog) onbekende buurtgenoten als wereldwijde ontmoetingen willen. Mensen staan open voor ontmoetingen met mensen uit andere landen of andere sociale milieus, wat vragen opleverde als ‘Hoe kijkt degene die minder dan €1,- per dag verdient aan tegen degene die meer verdient?’. Deze nieuwsgierigheid naar andere perspectieven geeft aan dat bezoekers zich voorstellen dat digitale publieke ruimtes bijdragen aan begrip en verbinding.

Verantwoorde technologie als facilitator

Een ander belangrijk inzicht is dat mensen een toekomst omschreven waarin technologie sociale interacties faciliteert. Ze vinden het hierbij belangrijk dat die technologie mensgericht blijft. Vragen als ‘Hoe zie jij de toekomst van digitale communicatie tegemoet?’ en suggesties voor plekken zoals een ‘digitale stoep’ of een ‘VR-video game’ suggereren dat mensen benieuwd zijn naar de technologische ontwikkelingen. De antwoorden uiten echter ook zorgen over de ethische implicaties van technologie en hoe deze de samenleving beïnvloedt. Vragen als ‘In hoeverre vind jij dat economische groei en duurzaamheid compatibel zijn?’ en ‘Wil je alsjeblieft zorgen dat technologie niet leidt tot uitsluiting?’ laten zien dat mensen bezorgd zijn over de maatschappelijke implicaties van technologie op de samenleving. De antwoorden van de bezoekers gaven duidelijk aan dat ze het belangrijk vinden dat technologie niet tot uitsluiting leidt en idealiter bijdraagt aan een onderling betrokken, inclusieve samenleving.

Een sociale, mensgerichte digitale publieke ruimte

De uitkomsten van dit experiment schetsen een toekomstbeeld van contact waarin digitale publieke ruimtes de fysieke wereld spiegelen, een brede mix van ontmoetingen faciliteren, diepgaande en betekenisvolle interacties stimuleren, en de focus leggen op inclusie en maatschappelijke impact. Technologie verbindt mensen zonder afbreuk te doen aan menselijke waarden. Wat vind jij van dit toekomstbeeld? Hoe zouden we een digitale publieke ruimte willen inrichten die ons sociale leven verrijkt? Welke rollen spelen bedrijven, ontwerpers en beleidsmakers om dit mogelijk te maken? Het is nu aan mij om deze inzichten mee te nemen in mijn verkenning naar hoe de toekomst van contact in de digitale publieke ruimte kan worden vormgegeven en ervaren.