Digital Twins in de stedelijke context: Bestuursleden van STT denken tijdens bijeenkomst na over mogelijke scenario's voor 2028

De stad van de toekomst. Welke rol daarin weggelegd is voor Digital Twin-technologie, staat centraal in onze Technologiemonitor 2022. Complex. Want naast lonkende innovatieperspectieven zien gemeenten ook grote uitdagingen, die als wicked problem samenhangen. Vertrekpunt voor een innovatieve ASE-sessie, gemodereerd door Wim Wensink van Capgemini Invent.

Datum 10 april 2023
Auteur STT
Roland Ortt (links) en Lassi Tiihonen (rechts)

Technology Monitor Digital Twin

Hoe staat de Digital Twin-technologie ervoor? Prof. dr. Roland Ortt en student-onderzoeker Lassi Tiihonen van de TU Delft schetsen de context. Roland Ortt: 'Wat opvalt is dat niet de technologische maar veel eerder de sociale condities de ontwikkeling en verspreiding van Digital Twins domineren.' Op het Dashboard hieronder zie je dit ook: links bij Actoren en Netwerkvorming en rechts bij Sociaal-culturele aspecten en Employees and Resources. Daarmee hangt ook kennisniveau samen. Lassi Tiihonen: 'Deze sociale condities zien we ook terug in één van de grootste uitdagingen, die gemeenten noemen rond de inzet van Digital Twins: de maatschappelijke relevantie. Gemeentelijke belangen, zoals pro-innovatie en optimalisatie, conflicteren met behoeften en wensen van burgers.'

Dashboard Technologiemonitor Digital Twins in Steden. In rood de grootste belemmerende factoren voor de ontwikkeling en grootschalige verspreiding van de technologie. De monitor wordt dit voorjaar gepubliceerd.

Grote uitdagingen voor gemeenten

Lassi refereert aan het case-onderzoek, waarmee deze monitor is uitgebreid. Roland Ortt en Lassi Tiihonen interviewden klankbordgroepleden van de gemeenten Amsterdam, Den Haag, Breda, Den Bosch en Rotterdam. Ook de Provincie Noord-Holland bracht een casus in. Naast societal relevance noemden de gemeenten nog vijf grote deelproblemen, die onderling conflicteren. Zoals het kennisniveau van de experts en gebruikers versus de kennis van beleidsmakers. Ortt: 'Uit de interviews komt naar voren dat het beslissers vaak ontbreekt aan voldoende technologische kennis. In gemeenten is dit erg complex en leidt vaak tot een mismatch. Eenzelfde grote uitdaging is hoe gemeenten de toekomstige dataomgeving zien. Denk aan privacy en de AVG versus Big Data en Automatie.' 

Wat is maatschappelijk wenselijk?

Reden voor een levendige discussie: 'Waar leggen we in de toekomst de grens als het gaat om toepassingen van de Digital Twin en het inzetten en koppelen van datasets? Privacy, transparantie, data-eigenaarschap, maar ook sociale controle, zoals surveillance-technologie. En welke rol kan de Digital Twin spelen in transformaties en beleidskeuzes? De monitor onderscheidt vier niveaus van de Digital Twin. Op het vierde niveau wordt nu op kleine schaal geëxperimenteerd. Of zien we al een nog verdergaande vijfde level: denk aan de hoge mate van surveillance, overheids- en sociale controle in China?' 

De Technologiemonitor 2022 is uitgebreid met een tweede deel, dat inzoomt op Digital Twins specifiek in steden. In een reeks interviews kwamen zes grote gemeentelijke uitdagingen naar voren die cruciaal zijn voor de ontwikkeling en verspreiding van de technologie.

Uitdagingen de baas: strategisch evemenent inzetten bij conflicterende deelproblemen

Interessant aan het STT-netwerk is dat we veel van elkaar kunnen leren over de methodes, waarmee organisaties toekomstbeelden en toekomstvisie ontwikkelen. Onder leiding van Wim Wensink van Capgemini experimenteerden we in een ASE-sessie met deze stedelijke uitdagingen. Wim Wensink: 'ASE staat voor Accelerated Solutions Environment. Het is een strategisch middel: een evenement, dat organisaties helpt om stappen te zetten op het gebied van strategievorming, verandering of innovatie. Juist ook geschikt bij deelproblemen die complex zijn, conflicteren en onderling samenhangen, zoals Roland Ortt en Lassi Tiihonen presenteerden. ASE is een compleet concept van mensen, proces, methode en omgeving, dat we volledig gezamenlijk ontwerpen. Zoals vanavond met de Algemeen Bestuursleden van STT.'

ASE-moderator Wim Wensink (rechts), Capgemini Invent

Vandaag is het 29 maart 2028

Het scenario - Bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten geef je een presentatie over hoe de Digital Twin in de gemeente waar je werkt nieuwe diensten mogelijk maakt voor burgers. De Minister van VROM is hierbij aanwezig. In je presentatie wil je aangeven hoe de Technologiemonitor je geholpen heeft om met het ecosysteem de Digital Twin succesvol te realiseren. Terwijl je je presentatie voorbereidt, dwalen de volgende vragen door je hoofd:

  • Waar ben je het meest trots op bij de ontwikkeling van de Digital Twin in de gemeente?
  • Wat is de eerste stap die je hebt genomen?
  • Hoe ziet de toekomstige Digital Twin in de gemeente eruit?
  • Hoe is er een balans gevonden tussen het datagebruik en privacy in de Digital Twin?
  • Op welke wijze is de verkokering binnen de gemeente doorbroken?
  • Op welke wijze zijn burgers betrokken?
  • Hoe is het kennisniveau van besluitvormers over Digital Twins in de gemeente verhoogd?
  • Hoe kun je langs de deelproblemen navigeren of ze oplossen als gemeente?

Het viel op dat er interessante, nieuwe ideeën werden bedacht en besproken. Ideeën die vragen om nadere uitwerking, dus dat is waardevol. — Wim Wensink, Capgemini Invent

Grote ideeën

Wim Wensink: 'Het was een fijne sessie waarbij mensen elkaar daadwerkelijk ontmoetten en met elkaar spraken over de toekomst van techniek. 29 maart 2028. Over het toekomstbeeld van de Digital Twin dacht elke deelnemer eerst individueel na: wat zijn de bestanddelen van mijn presentatie? Deze scenario's deelden de deelnemers vervolgens met elkaar en voegden ze samen tot Grote Ideeën. De twee belangrijkste punten voor een succesvolle toekomst presenteerden de teams aan elkaar. Het viel op dat er interessante, nieuwe ideeën werden bedacht en besproken. Ideeën die vragen om nadere uitwerking, dus dat is waardevol.'

Wat zijn de dingen die we echt verder moeten brengen? Wat nemen we mee na deze sessie en zouden we aan kunnen werken? Compilatie uit de Grote Ideeën:

  • Het doel van de Digital Twin bepalen met stakeholder participatie. En de Digital Twin: geen doel maar tool.
  • Als je wil kun je alles wat je bij de gemeente moet regelen, doen in één Digitale Twin. 
  • Innovatieve simulatie in een wijk. In Amsterdam-Haven bekeken bewoners vooraf hun woning al en speelden hun wijk alvast uit. 
  • Het begrip publieke waarde: het moet altijd iets opleveren voor de burger. 
  • Iteratief: deelproblemen individueel adresseren en aanpakken, zoals slim winkelen, gedumpte fietsen en het parkeerprobleem.
  • Een City Service Center 
  • Een ontwikkelproces met serious games, verkenningen en the whole system in the room.
    29 maart 2028. In gesprek over een succesvolle toekomst

    Wat nemen we mee na deze sessie?

    'Hoe nu het vuurtje brandend te houden en een vervolg te geven aan de uitkomsten van de sessie? De technologiemonitor-onderzoekers en Wim Wensink raden aan een vervolgbijeenkomst te houden waarin de meest interessante en kansrijke ideeën worden geselecteerd. De vraag zou vervolgens kunnen worden beantwoord wat er per idee nog in 2023 bereikt zou kunnen worden. Een eigenaar per idee zou kunnen worden aangewezen. En aan het einde van het jaar wordt verslag gedaan van de voortgang in de ontwikkelingen van de verschillende ideeën.'

    Vragen of meer informatie?

    Neem contact met ons op via info@stt.nl of abonneer je op onze nieuwsbrief, waarin je updates ontvangt van onze toekomstonderzoeken. Dat kan onderaan op onze homepage www.stt.nl. De Technologiemonitor wordt in mei gepubliceerd. 

    Over zijn expertise en ervaring met ASE-evenementen en strategische groepsprocessen is Wim Wensink rechtstreeks te benaderen via wim.wensink@capgemini.com.